Bilecik İl Sağlık Müdürlüğü, rahim ağzı (serviks) kanserinin başlıca nedeninin Human Papilloma Virüsü (HPV) olduğunu duyurdu. 1-31 Ocak Serviks Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında yapılan açıklamada, Bilecik Sağlıklı Hayat Merkezi Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) Hekimi Dr. Filiz Daştan önemli bilgiler paylaştı.

Rahim Ağzı Kanseri: Dünya ve Türkiye Verileri

Dr. Daştan, rahim ağzı kanserinin dünya genelinde meme, akciğer ve kalın bağırsak kanserlerinden sonra dördüncü en sık görülen kanser türü olduğunu belirtti. Türkiye'de ise onuncu sırada yer alıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre 2022 yılında 662 bin 301 yeni vaka tespit edilirken, 348 bin 874 ölüm gerçekleşti. Ülkemizde ise 100 binde 4,5 oranında görülmekte olup, yılda yaklaşık 2 bin 374 kadın bu tanı ile karşılaşıyor. Bu rakamlar, hastalığın ciddiyetini ve farkındalığın önemini vurguluyor. Erken teşhis ve önleyici tedbirlerin hayati önem taşıdığını unutmamak gerekiyor. Düzenli kontroller ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları kansere karşı önemli bir kalkan oluşturmaktadır.

HPV Enfeksiyonu ve Rahim Ağzı Kanseri

Rahim ağzı kanserlerinin neredeyse tamamının HPV enfeksiyonuna bağlı olduğunu vurgulayan Dr. Daştan, 200'den fazla türü bulunan HPV'nin çoğu insanda aktif enfeksiyona neden olmadığını açıkladı. Yüksek riskli HPV tipleriyle kalıcı enfeksiyon ise serviks kanserine yol açabiliyor. Bu nedenle, enfeksiyon geçiren herkesin rahatsızlığı geliştirmeyeceği gerçeğini unutmamak önemlidir. Aşılama ve düzenli tarama testleri ile bu riski önemli ölçüde azaltmak mümkündür. HPV'nin yol açtığı diğer sağlık sorunları hakkında bilgi edinmek ve risk faktörlerini öğrenmek için Sağlık Bakanlığı'nın yayınladığı bilgilere göz atabilirsiniz.

Erken Teşhis ve Önleme Yöntemleri

Hastalığın belirtileri arasında vajinal akıntıda artış veya değişiklik, adet dönemi dışında lekelenme, normalden uzun veya ağır adet kanaması, cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı ve menopoz sonrası kanama yer alıyor. Bu belirtilerle karşılaşan kadınların vakit kaybetmeden bir uzmana başvurması gerekiyor. Türkiye'nin Ulusal Tarama Programı'nda yer alan rahim ağzı kanseri, 30-65 yaş arası kadınlarda 5 yılda bir yapılan HPV-DNA testiyle erken teşhis edilebiliyor. Bu testler Sağlıklı Hayat Merkezleri, KETEM ve Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak yapılıyor. Kırsal ve dezavantajlı bölgelerde ise mobil tarama hizmetleri sunulmaktadır. Erken teşhis edilen vakalar cerrahi müdahaleyle tedavi edilebilirken, ileri evrelerde radyoterapi ve kemoterapi gerekebiliyor.

DSÖ, rahim ağzı kanserinin önlem alınmasıyla ortadan kaldırılabilecek ilk kanser türü olduğunu belirtiyor. HPV aşısı, güvenli cinsel ilişki, sigara kullanılmaması ve erkeklerde sünnet olmak, hastalığın önlenmesinde önemli rol oynuyor. Özellikle 9-14 yaş arası kız ve erkek çocuklarına HPV aşısı yapılması öneriliyor. 30 yaşından itibaren düzenli tarama testleri yaptırılmalıdır. Bu önlemlerle, rahim ağzı kanserine karşı mücadelede önemli bir adım atılabilir.